به گزارش «فرهیختگان آنلاین»،
علی مقداری، استادتمام مهندسی مکانیک و رباتیک اجتماعی- شناختی دانشگاه
صنعتی شریف است که ایده راه‌اندازی یک دانشگاه مختص معلولان و در راس آن
دانشگاهی مختص ناشنوایان را به شورای گسترش آموزش عالی ارائه داده است؛
پیشنهادی که وزارت علوم موافقت خود را با راه‌اندازی این واحد اعلام کرد.
اما لازم بود یک مجموعه وارد کار شده تا تدابیر لازم را برای راه‌اندازی
چنین دانشگاهی بیندیشد. دانشگاه آزاد اسلامی این مسئولیت را پذیرفت و در
هیات‌امنای مرکزی دانشگاه طرح تاسیس آن مصوب شد. حالا قرار است یک واحد
دانشگاهی ویژه معلولان با عنوان «واحد بین‌المللی فرشتگان» با محوریت
ناشنوایان در دانشگاه آزاد اسلامی راه‌اندازی شود. برای آگاهی از جزئیات
ایده شکل‌گیری این واحد و روند آن با مقداری به گفت‌وگو نشسته‌ایم که در
زیر می‌خوانید.
چه شد که ایده شکل‌گیری دانشگاهی ویژه معلولان با محوریت ناشنوایان به ذهن شما رسید؟
در آبان‌ماه سال ۱۳۹۵ به‌واسطه فعالیت‌های
پژوهشی که در چهارسال قبل از آن در قطب علمی طراحی و رباتیک دانشگاه صنعتی
شریف در حوزه رباتیک اجتماعی- شناختی با همکاری گروه زبان‌شناسی کاربردی
دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران غرب انجام می‌دهیم (برای مثال: طراحی و
ساخت یک ربات اجتماعی زبان اشاره به کودکان ناشنوا، به‌کارگیری ربات‌های
اجتماعی در آموزش و کمک درمان کودکان مبتلا به اُتیسم، سرطان و.. .) برای
ارائه سه مقاله در هشتمین کنفرانس بین‌المللی رباتیک اجتماعی به کشور
آمریکا، شهر کانزاس عزیمت کردم. در خلال کنفرانس به‌واسطه علاقه‌مندی یکی
از شرکت‌کنندگان به مقاله ما در زمینه ربات زبان اشاره، متوجه شدم دانشگاهی
با قدمت 150 سال در شهر واشنگتن‌دی‌سی برای افراد ناشنوا و نابینا وجود
دارد. (www.gallaudet.edu) با تحقیقات اولیه خیلی متعجب شدم که در این 30
سال خدمت دانشگاهی‌ام هرگز به‌نام چنین دانشگاهی برنخورده و از وجود آن
بی‌اطلاع بودم. با مطالعه بیشتر موضوع و پیشینه پژوهشی چند سال اخیر
دریافتم که چقدر جای خالی چنین دانشگاهی در ایران و منطقه خاورمیانه با
توجه به ارزش‌های اجتماعی، دینی و فرهنگی خالی است. در ایران فقط به همت
مرحوم جبار باغچه‌بان در سال 1303 و 1319 کودکستان و مدرسه ابتدایی برای
ناشنوایان تاسیس شده و متعاقب آن وزارت آموزش و پرورش تا سطوح دبستان و
دبیرستان برای افراد با نیازهای ویژه برنامه‌ریزی کرده است؛ اما چه قبل از
انقلاب و چه بعد از انقلاب وزارت علوم از توجه ویژه به این موضوع و ماموریت
خداپسندانه غافل شده درصورتی که کشور ما که مدعی حکومت دینی و عدالت‌محور
است، لازم است برای پرورش توانمندی‌های افرادی که دست تقدیر نوعی ناتوانی
جسمی-شناختی را بر آنها تحمیل کرده هم فکری بکند و با برنامه مدون چاره‌ای
بیندیشد و فرهنگ و قوانین آن را متناسب با به‌کارگیری مناسب آنها در جامعه
تنظیم کند. از این رو موضوع را ابتدا طی نامه‌ای با وزیر و دفتر گسترش
وزارت علوم و تعدادی از همکاران دانشگاهی در میان گذاشتم و با کسب موافقت
اصولی اولیه از وزارت علوم در اواسط سال 1396 برای تهیه طرح و یافتن نهاد
پشتیبان، به فکر پیشنهاد راه‌اندازی یک دانشگاه با ماموریت ویژه و به‌نام
«دانشگاه بین‌الملل فرشتگان» افتادم و عزیزانی مشوق شدند تا در طراحی و
برنامه‌ریزی چنین دانشگاهی همراهی کنند.
برای راه‌اندازی این دانشگاه چه اقداماتی انجام شد؟
برای کسب تجربه و آشنایی با فضای تحصیلی دانشجویان ناشنوا در تابستان سال جاری در یک سفر کاملا شخصی هماهنگی لازم را برای بازدید یک‌روزه از تنها دانشگاه ناشنوایان جهان «دانشگاه گَلودِت» در شهر واشنگتن‌دی‌سی آمریکا به عمل آوردم و مورد استقبال اساتید، دانشجویان و مسئولان روابط بین‌الملل دانشگاه قرار گرفتم.
پس از بازگشت از سفر و ارسال پیشنهاد طرح
به دکتر طهرانچی، رئیس دانشگاه آزاد اسلامی و بررسی‌های اولیه در کارگروه
راهبردی طرح، خوشبختانه موضوع مورد توجه و استقبال ویژه رئیس و هیات امنای
دانشگاه آزاد اسلامی قرار گرفت و مقرر شد شروع کار «واحد بین‌الملل
فرشتگان» با تدوین و راه‌اندازی برنامه‌های تحصیلی با محوریت جامعه ناشنوا و
کم‌شنوای کشور باشد که ان‌شاءالله به‌زودی مقدمات کار آغاز خواهد شد.
این دانشگاه آیا در سطح ملی و بین‌المللی نیز فعالیت خواهد داشت؟
تعداد قابل‌توجهی از شهروندان جمهوری
اسلامی ایران و کشورهای منطقه دارای نوعی ناتوانی جسمی، فیزیکی و شناختی
(نظیر افراد ناشنوا، کم‌شنوا، نابینا، اُتیستیک، اختلالات گفتاری و زبانی
و...) هستند. سالانه به‌دلایل گوناگون بر تعداد این عزیزان در کشور افزوده
می‌شود و به‌رغم داشتن استعدادهای نهفته و بعضا ویژه با وجود گذراندن
دوره‌های متوسطه از ورود به آموزش عالی متناسب با سطح توانمندی و متعاقبا
ورود به بازار کار هدفمند محرومند. با توجه به پیشرفت‌های جهانی و منطقه‌ای
و امکان دستیابی به فناوری‌های نوین آموزشی، ارتقای کیفیت زندگی شهروندان
کم‌توان و پیشبرد جایگاه کشور در توجه به حقوق شهروندی در تعاملات ملی و
بین‌المللی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. از این رو راه‌اندازی و تاسیس
«واحد بین‌الملل فرشتگان» با مشارکت و همکاری نهادهای دولتی و مردمی ذی‌ربط
و علاقه‌مندان از سایر کشورهای جهان در دانشگاه تاثیرگذار آزاد اسلامی در
تراز ملی، منطقه‌ای و بین‌المللی از اهداف این برنامه است. «واحد بین‌الملل
فرشتگان» با تکیه بر تاریخ غنی و ارزش‌های ایرانی- اسلامی و با بهره‌مندی
از توان علمی و سابقه تاثیرگذار و درخشان دانشگاه آزاد اسلامی به‌عنوان یک
نهاد موفق آموزش عالی در سطح ملی و منطقه در خدمت دانشجویان با
نیازمندی‌های ویژه خواهد بود.
چشم‌انداز واحد بین‌المللی فرشتگان را چطور می‌بینید؟
این واحد دانشگاهی برای تبدیل‌شدن به
انتخاب اول واجد شرایط‌ترین دانش‌آموزان و دانشجویان گروه متنوعی از
ناتوانی‌های جسمی- شناختی و همچنین پذیرش و آماده‌سازی درصد اندکی از
دانش‌آموزان معمولی ممتاز که به‌دنبال حرفه‌های شغلی مرتبط با جامعه هدف
هستند، تاسیس می‌شود. این دانشگاه فارغ‌التحصیلان خود را با ارائه دانش و
مهارت‌های لازم برای دستیابی به موفقیت‌های شخصی و حرفه‌ای و تاثیرگذاری در
جوامعی که در آن کار و زندگی می‌کنند، توانمند می‌سازد. به‌علاوه، برای
تبدیل‌شدن به یک منبع علمی ملی، منطقه‌ای و بین‌المللی پیشرو برای اهداف
پژوهشی و فناوری‌های مرتبط با جامعه هدف و ارتقای کیفیت زندگی آنان تلاش
خواهد کرد.
ماموریت‌ها و وظایف این دانشگاه مشخصا چیست؟
شناسایی نیازهای آموزشی و پژوهشی کشور و منطقه برای جامعه هدف و طراحی و برگزاری دوره‌های آموزشی بلندمدت در مقاطع مختلف در حوزهها و رشته‌های متناسب با توانمندی و ماموریت‌های دانشگاه آزاد اسلامی و شرایط و مقتضیات جامعه هدف ازجمله ماموریت‌های این دانشگاه خواهد بود. همچنین ارائه آموزش‌های تخصصی به اساتید، مدرسان، کارشناسان و کارکنان برای ارائه خدمات مناسب به جامعه هدف، فراهم‌آوردن امکانات نرم‌افزاری و سخت‌افزاری لازم برای آموزش‌های مربوط، ارائه خدمات پژوهشی و مشاورهای تخصصی به شرکت‌های ایرانی مجری پروژه‌های مرتبط با نیازهای جامعه هدف و برگزاری دوره‌های کوتاه‌مدت، کارگاهها، سمینارها و کنفرانسهای تخصصی در زمینههای مرتبط با نیازهای آموزشی، پژوهشی و فناوری جامعه هدف از دیگر ماموریت‌هایی است که می‌توان به آن اشاره کرد.
البته ایجاد شبکه ارتباطی موثر با نهادهای حاکمیتی، شرکت‌های دولتی و خصوصی و مراکز آموزش عالی کشور به‌منظور بهره‌مندی حداکثری از ظرفیتهای حمایتی و جذب یا فرصت‌های کارآفرینی در جامعه هدف و تهیه سیلابس دروس اختیاری زبان اشاره فارسی و زبان اشاره انگلیسی و تصویب آنها توسط وزارت علوم، تحقیقات و فناوری برای تمام رشته‌های تحصیلی در مقطع کارشناسی به‌منظور بالابردن مهارت‌های ارتباطی دانش‌آموختگان دانشگاهی با جامعه ناشنوایان، از دیگر وظایف و اهداف خواهد بود.
نظرات (۰)
هیچ نظری هنوز ثبت نشده است